ขุนช้างขุนแผน ฉบับ ป.อินทรปาลิต

ขุนช้างขุนแผนเป็นวรรณคดีกลอนเสภามุขปาฐะที่มีตัวละคร ฉากและ บรรยากาศตรงกับในสมัยกรุงศรีอยุธยา และเชื่อกันว่าเป็นเรื่องจริงในครั้งกรุงเก่า ซึ่งมีเหตุการณ์บางช่วงตอนเหมือนในพระราชพงศาวดาร คำให้การชาวกรุงเก่า ตรงกับรัชสมัยสมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๒ ซึ่งเหตุการณ์ทั้งหมดได้เกิดขึ้นในช่วง ระหว่าง พ.ศ. ๒๐๓๔-๒๐๗๒ และนักวิชาการวรรณคดีบางท่านกล่าวว่าได้แต่งกลอน เสภาเรื่องนี้ขึ้นในช่วงแผ่นดินสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ทว่า ต้นฉบับได้สูญหาย ไปหมดสิ้น จนกระทั่งถึงแผ่นดินต้นรัตนโกสินทร์จึงมีการแต่งเติมขึ้นใหม่และ เลียนแบบแต่งกลอนเสภาให้เหมือนครั้งกรุงเก่า ซึ่งมีผู้แต่งอยู่หลายพระองค์และ หลายคนที่ต่างรับผิดชอบแต่งกลอนเสภากันคนละตอน และได้มีการจัดพิมพ์เป็น เล่มสมุดฝรั่งขึ้นครั้งแรกในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โดย โรงพิมพ์หมอสมิท หรือแซมมวล จอห์น สมิท (Samuel John Smith) ต่อมาได้มี การรวบรวมชำาระขึ้นใหม่ เรียกว่า ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ ป.อินทรปาลิต มีความคิดที่จะให้กลอนเสภาเรื่องขุนช้างขุนแผน แพร่หลาย ในหมู่นักอ่านมากยิ่งขึ้น จึงได้นำามาเรียบเรียงเขียนขึ้นใหม่ในรูปแบบนวนิยายที่มีทั้ง โครงเรื่อง ตัวละคร การดำาเนินเรื่อง และบรรยากาศเหมือนกลอนเสภาขุนช้างขุนแผน ทุกประการ เพียงแต่ไม่ลงรายละเอียดในเรื่องความเชื่อ เครื่องรางของขลัง ภูตผี ปีศาจ ไสยศาสตร์ต่าง ๆ ความฝันและลางร้าย ฯลฯ แต่ได้มุ่งเน้นในเรื่องของสารัตถะ ชีวิตและเหตุการณ์ที่ส่งผลกระทบกับความเป็นไปของตัวละครเป็นหลักใหญ่